مطالعه‏ی روند ارتقای شاخص‏های یادگیری خودراهبر با بهره‏مندی از تکنیک نقشه‏های مفهومی و یادگیری مشارکتی در حوزه علم اطلاعات و دانش‏شناسی (مورد پژوهش: دانشگاه‏ تهران)

هدف: پژوهش حاضر درصدد است تا شاخص‏های یادگیری خودراهبر در دانشجویان علم اطّلاعات و دانش‏شناسی را بررسی کرده و میزان اثربخشی تکنیک نقشه‏های مفهومی و روش مشارکتی را بر آن‏ها ارزیابی نماید.روش: این پژوهش از نظر هدف کاربردی، و به لحاظ شیوه‏ی گردآوری داده‏ها شبه تجربی همراه با پیش‌آزمون و پس‌آزمون است. در ابتدا با استفاده از روش تحلیل متن عوامل مؤثّر بر یادگیری خودراهبر و مؤلفه‏های مربوط به آن کشف شده و پرسشنامه استاندارد فیشر و همکاران جهت سنجش میزان آمادگی یادگیری خودراهبر دانشجویان مورد بهره‏برداری قرار گرفت. به منظور ارتقای مؤلفه‏های مذکور، با پیاده‏سازی تکنیک نقشه‏های مفهومی و آموزش مبتنی بر روش مشارکتی مداخله‏ی آزمایشی صورت پذیرفت.نتیجه‏گیری: در شرایطی که آموزش با استفاده از تکنیک نقشه‏های مفهومی بر یادگیری خود راهبر و هیچ‏یک از مؤلفه‏های آن تأثیر معناداری نداشت، بهره‏گیری از روش یادگیری مشارکتی تأثیر معناداری را بر تمامی آن‏ها نشان می‏دهد. با آموزش به شیوه‏ی یادگیری مشارکتی انگیزش یادگیری، خودکنترلی و خودمدیریتی دانشجویان افزایش یافته و انتظار می‏رود روحیه‏ی خوداتّکایی، رضایت از فرایند آموزشی و موفقیّت تحصیلی دانشجویان فزونی یابد.